Chụp ảnh đường phố chinh phục rất nhiều người đam mê nhiếp ảnh bởi tính chân thực, ngẫu hứng và vẻ đẹp sống động của cuộc sống cùng tính thời sự được phản ánh trong mỗi bức ảnh. Nghệ thuật chụp ảnh đường phố trông qua thì có vẻ đơn giản (1 anh thợ ảnh và 1 chiếc máy lang thang rồi chụp choẹt trên đường) nhưng kỳ thực, để có được những bức ảnh đáng giá là một quá trình của sự kiên nhẫn, kỳ công, sự nhạy cảm và kỹ thuật thượng thừa của người chụp ảnh.
Nếu bạn là một người mới bắt đầu, hãy đọc bài viết dưới đây để nắm bắt những kỹ thuật chụp ảnh đường phố căn bản và cần thiết nhất!
Để chụp được những bức ảnh đường phố vừa chân thật vừa ấn tượng, ngoài việc cần thật nhiều sự ngẫu hứng, thì việc nắm bắt tốt kỹ thuật chụp cũng rất quan trọng. Sau đây tôi xin chia sẻ những kinh nghiệm thực tiễn của mình và cũng hi vọng sẽ giúp ích được các bạn trong việc khám phá sự thú vị của bộ môn nhiếp ảnh đường phố này.
1. Trang thiết bị
Những bức ảnh đường phố của bạn sẽ luôn sống động khi chụp bằng bất kì loại máy ảnh nào. Bạn có thể dùng một máy ảnh SLR (máy ảnh ống kính đơn gương lật chụp phim) và một ống kính dài hoặc đơn giản bạn chỉ cần tính năng chụp hình trên smartphone.
Tuy nhiên, mỗi thiết bị khác nhau sẽ có những lợi thế khác nhau. Một ống kính phóng to sẽ cho bạn cơ hội chụp được những cảnh thực tế ở khoảng cách xa. Nhưng nó nặng, cồng kềnh và dễ gây sự chú ý. Hay một chiếc len prime (còn gọi là len cố định vì có tiêu cự cố định, chỉ có thể phóng to bằng chân, thích hợp chụp chân dung và đồ vật); sẽ nhanh chóng làm bạn mệt vì chỉ chụp được hình ảnh tại 1 khoảng cách cố định. Bất lợi là vậy nhưng hình chụp ra có độ sáng chuẩn, có cảm giác thoải mái và thú vị.
Hơn hết, chụp ảnh đường phố trong những chuyến du lịch làm ta cảm thấy linh động hơn. Máy ảnh mini và thậm chí là chiếc điện thoại cũng cho phép bạn chụp ảnh dễ dàng hơn là một chiếc máy ảnh to tướng. Bạn sẽ nhận ra sự khác biệt khi cùng chụp những hình ảnh này bằng máy ảnh SLR.
Các ống kính prime (Cố định) sẽ làm hạn chế tiêu cự trong một khoảng cách nhất định, những cũng là một lợi thế theo một khía cạnh khác. Bạn sẽ bắt đầu nhìn thế giới trực quan hơn với khoảng tiêu cự cố định ấy và sẽ chụp được những hình ảnh đẹp nhất trong khoảng cách ấy.
Khả năng tận dụng mọi thiết bị là một trong những yêu cầu căn bản để chụp ảnh đường phố đẹp nhưng khả năng này không tự nhiên mà có, bạn sẽ cần luyện tập thật nhiều đến mức trở thành một phản xạ khi cầm bất kỳ thiết bị ghi hình nào trên tay.
2. Cách cài đặt máy ảnh
Từng nhiếp ảnh gia sẽ có kiểu chụp ảnh đường phố khác nhau. Không hề có một chuẩn nào cả nhưng có vài điều cần lưu ý. Nếu bạn chụp ảnh cùng một kiểu trong một thời gian dài thì hãy mở rộng phạm vi và thử nhiều cách chụp khác. Sự thay đổi vào thời điểm này là rất tốt cho bạn. Có một số nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp chọn phong cách bokeh (phong cách tạo những vùng mờ ảo để làm nổi bật vật thể). Đây cũng là một cách chụp đẹp.
Nhưng bạn cũng nên xem xét cẩn thận trong trường hợp sẽ phải di chuyển máy nhanh và nếu bạn đang chụp với tiêu cự 2.8 thì bạn sẽ bị lệch điểm ngắm, bức ảnh xem như là hỏng. Nó sẽ khó khăn hơn khi chụp nhiều đối tượng tại độ sâu và độ rộng khác nhau. Bằng cách làm mờ xung quanh, bạn đã loại bỏ một phần bối cảnh và nền từ bức ảnh đồng thời cũng làm mất đi ý nghĩa của câu chuyện đang diễn ra.
Vì những lý do này, tôi thường cố gắng chụp sắc nét nhất có thể. Tôi thấy rằng thay đổi địa điểm và góc chụp khác nhau, bạn sẽ có cơ hội bắt gặp nhiều hơn những hình ảnh tuyệt vời chỉ có trên đường phố.
- Tốc độ màn trập
Kế tiếp chính là tốc độ chụp (shutter speed). Vì đây là thể loại nhiếp ảnh đường phố nên bạn cần tốc độ chụp nhanh để có thể bắt kịp những di chuyển của con người và sự vật. Tôi thích sử dụng 1/250 trong bóng râm và 1/400 hoặc 1/1500 trong điều kiện ánh sáng trực tiếp.
Bây giờ bạn hãy tưởng tượng mình đang cố gắng siết chặt độ sâu càng nhiều càng tốt, thế bạn làm cách gì để đạt được điều này?
- ISO
Đầu tiên bạn cần cài đặt ISO (là dấu hiệu cho thấy độ nhạy cảm của phim với ánh sáng như thế nào. Con số nhỏ hơn cho biết độ nhạy sáng thấp hơn và cho hình ảnh ít bị nhiễu hạt hơn khi chụp). Không phải ngại việc điều chỉnh ISO cao bởi tạo vài hạt nhiễu trên các bức ảnh đường phố sẽ mang đến cảm giác chân thật. Kiểm tra máy ảnh xem chỉ số ISO cao nhìn trông thế nào, không chỉ ở trên màn hình mà cả ở những kích thước khác nhau.
Với một chiếc máy ảnh đời mới, bạn có thể dễ dàng điều chỉnh ISO 1600, 3200 và thậm chí là 6400. Với một máy ảnh kỹ thuật số với dải quang phổ tiên tiến hơn (như Fuji X100), thường tôi sẽ chỉnh ISO 400 trong ánh sáng mặt trời, 800 trong bóng râm, 1600 trong bóng tối, 3200 khi hoàng hôn và 6400 vào ban đêm.
Lý do để chỉnh ISO cao là vì nó cho phép bạn vừa có tốc độ chụp nhanh để bắt nét vừa có khẩu độ nhỏ hơn để tạo độ sâu cho các bức ảnh.
Cuối cùng, tôi sẽ cài đặt máy ảnh với chế độ ưu tiên màn trập. Bạn có thể chụp bằng tay, nhưng tôi thích chế độ ưu tiên màn trập bởi vì bạn sẽ thường xuyên chụp ảnh có ánh sáng mặt trời và những cảnh vật khác nhau nên các cài đặt cần thiết sẽ hoàn toàn khác nhau.
Tôi thường không có thói quen thay đổi cài đặt máy ảnh mỗi khi ra ngoài. Với những lúc có ánh sáng ổn định, trong nhà hoặc ban đêm, tôi sẽ sử dụng chế độ manual. Và để những bức ảnh có độ sâu vừa đủ, tôi sẽ chọn chế độ chụp “ưu tiên khẩu độ” ở mức độ thấp như f/2.8 và chọn ISO thấp.
Hãy cố gắng thử nghiệm nhiều cách cài đặt máy ảnh khác nhau và tìm ra cho mình một công thức ruột, đó cũng là một kỹ thuật căn bản của chụp ảnh đường phố khó làm chủ, đòi hỏi sự trải nghiệm thực thụ.
3. Bố cục và ánh sáng
- Bố cục
Bố cục cho nhiếp ảnh đường phố thì cũng giống nhiều loại khác, nhưng cần xem xét một vài điều. Chọn bố cục để chụp ảnh đường phố cũng tương tự như cách bạn sắp xếp bố cục cho ảnh phong cảnh. Bạn cần đánh giá sơ bộ cảnh vật và sắp xếp tất cả các yếu tố cùng nhau.
Thỉnh thoảng, đối tượng chụp chỉ có một mình thì bạn có thể điều chỉnh bố cục hoặc làm mờ khung nền phía sau sao cho đối tượng nổi bật hoàn toàn trong bức ảnh. Nhưng đôi khi, sẽ có một vài nhiếp ảnh gia chụp ảnh theo cách này 100% thời gian, đặc biệt là lúc mới bắt đầu, nhưng đó là một sai lầm.
Hãy cố gắng quan sát ngoài đối tượng chính, xem xem liệu bạn có kết hợp với những yếu tố khác để tạo một khung cảnh phức tạp hơn được hay không và hiệu quả của bối cảnh sẽ như thế nào! Bạn có thể liên kết các đối tượng với nhau và thêm vào ý nghĩa cho bức ảnh?
Tạo bố cục cho ảnh là một kỹ thuật quan trọng khi chụp ảnh đường phố bởi bố cục sẽ là yếu tố khiến cho đối tượng chính nổi bật hoặc lu mờ, tạo nên sự hấp dẫn hay nhạt nhòa cho bức ảnh của bạn.
- Ánh sáng
Ánh sáng quyết định sự thành bại của một bức ảnh. Cách bạn chọn ánh sáng thế nào? Và ánh sáng sẽ tập trung vào đâu trong bức ảnh? Ánh sáng sẽ hòa vào bối cảnh như thế nào? Ánh sáng có màu gì và ở đâu có đủ nguồn sáng. Đó là yếu tố bạn phải đặc biệt chú ý khi chụp ảnh đường phố và cũng là kỹ thuật chụp ảnh đường phố sơ đẳng nhất.
Nhiếp ảnh gia đường phố không phải lúc nào cũng chọn được thời điểm lý tưởng cũng như ánh sáng chuẩn cho mỗi bức ảnh. Bạn phải làm sao cho ánh sáng chói chang của trưa nắng gắt sẽ cũng đẹp và ấm áp như ánh bình mình hay hoàng hôn.
Vì thế nếu bạn đã bắt gặp được khoảnh khắc thú vị, hãy nhanh tay lia máy và thay đổi nhiều tư thế chụp để có được nhiều ánh sáng nhất ở bất kỳ vị trí nào. Bạn càng chụp nhiều ảnh đường phố, bạn càng biết cách làm việc tốc hành với ánh sáng.
Một vài nhiếp ảnh gia cũng hay sử dụng đèn flash để làm sáng đối tượng chụp và tách chúng ra khỏi nền. Khi chụp như vậy bức ảnh sẽ rất đẹp và rõ nét. Tuy nhiên bạn cũng cẩn thận nhé! Vì không phải ai cũng thích ánh sáng nhấp nháy của máy ảnh tia vào mặt đâu. Bạn có thể gây hiểu nhầm và khó chịu cho người khác.
Hơn hết, khi sử dụng đèn flash quá mạnh tay sẽ làm mất đi cảm giác chân thật của bức ảnh, vì vậy, bạn cần xem xét cẩn thận khi muốn sử dụng. Dùng đèn flash đúng lúc, đúng chỗ và mang lại hiệu quả ấn tượng cho bức ảnh là kỹ thuật chụp ảnh đường phố cơ bản mà ai cũng cần biết.
